Cinsel istismar gibi çocuklukta yaşanılan travmatik olaylar, kişilerin daha sonraki yaşamlarının farklı alanlarında (kişilerarası ilişkilerde güvensizlik duyma, psikolojik sorunlar vb..) problemler yaşamalarına neden olmaktadır.. Bu gibi durumlara maruz kalan çocukların, bu travmatik olayların izlerini sonraki yaşamlarında silmeleri hiç de kolay olmamaktadır..

Çocuk istismarı, fiziksel ya da psikolojik olarak bir çocuğa bir yetişkin tarafından kötü davranılmasıdır. Dünya Sağlık Örgütü çocuk istismarını şöyle tanımlar: “Çocuğun sağlığını, fiziksel ve psikososyal gelişimini olumsuz etkileyen, bir yetişkin, toplum ya da devlet tarafından bilerek ya da bilmeyerek yapılan tüm davranışlar, çocuğa karşı yapılan kötü muamelelerdir.”

Cinsel istismar ise, çocuğun, bir erişkinin cinsel gereksinim ya da isteklerinin doyumu için cinsel nesne olarak kullanılması ya da kullanılmasına göz yumulmasıdır. Cinsel istismar başka bir ifade ile çocukların cinsel yollarla istismar edilmesidir. Peki, cinsel istismarın belirtileri nelerdir?

Cinsel istismara uğramış çocuklarda; korku ve fobiler, uyku ve yeme bozuklukları, depresyon, suçluluk duygusu, içine kapanma, kendini aciz ve çaresiz hissetme, nedensiz ağlamalar, güven kaybı, utanma, sinirlilik, saldırganlık, kendini ayıplama, sürekli kendi cinsinden çocuklarla oynama, cinsiyet hakkında çok fazla düşünme veya kaçınma, karşı cins olarak doğmayı isteme, kendine yönelik saldırı hareketlerinde bulunma ve kimi zamanda intihar etme gibi davranışlar sıklıkla gözlenen davranışlardır. Bu belirtilerden birkaçını taşıyan çocuklar ile uygun bir şekilde iletişime geçmek büyük önem taşımaktadır.

Cinsel istismarın önlenmesi için neler yapılabilir? Bu konuda öncelikle çocuğa, kendini nasıl koruyabileceği ve nasıl “hayır” diyebileceğinin öğretilmesi gerekmektedir. Bu konuda başta anne babalar olmak üzere, öğretmenlere, yöneticilere büyük görev ve sorumluluklar düşmektedir. Burada öncelikli amacın “önleyicilik”  olduğu unutulmamalıdır. Cinsel istismara uğrayan çocuklarda çok ciddi psikolojik ve duygusal sorunlar ortaya çıkmaktadır ve bu çocukların sağaltımı (tedavi) için ise, çocuğun çok uzun süreli psikolojik yardıma gereksinimi söz konusudur.

Dediğimiz gibi, cinsel istismarı önleme çalışmalarının hedefi, öncelikle çocukları kendilerini koruyabilecek yeterliliğe eriştirmektir. Cinsel istismarı önleme çalışmalarında 3 önemli nokta üzerinde durulur. Bunlar A-Vücudun özel bölümleri sana aittir. B-Bu bölümlere başkaları dokunamaz. C-Eğer başkaları dokunursa, birisini bundan haberdar etmen gerekir. Bu beden senindir ve senin iznin olmadan bedenine kimse dokunamaz. “Hiç kimsenin seni, kendine dokundurtmaya da hakkı yoktur.

Birisinin senden özel yerlerine dokunmanı istemesi ya da seninkilere dokunması saklayacağın bir sır değildir. Anlatmama sözü vermiş olsan bile, anlatırsan başına çok kötü şeyler geleceği söylenmiş olsa bile, böyle bir şey olursa anlatmalısın. Mutlaka söylemelisin. Sır saklaman gerektiği doğrudur. Ama bu bir sır değildir. Çünkü bu sana yapılan çok kötü bir davranıştır.”

İstismarı Önleme Adımları

• Öğretmek (Bedeninin özel olduğunu)
• Dinlemek (özellikle bir şeyleri anlatmakta zorlanıyorsa)
• Tanımak (Arkadaşlarını, bakıcıları, oynadığı alanları….)
• Konuşmak (İstismar hakkında)
• İzlemek (Farklı davranışlarını gözlemleyin)
• Danışmak (Çocuğunuzun ya da başka çocukların istismarından şüpheleniyorsanız)

Cinsel istismarın çocuğun üzerindeki etkisini ‘ruhun ölümü’ olarak tanımlayabiliriz. İstismara uğramış çocuklar sanki içlerinde -ta derinlerde birşeylerin bozulduğunu, parçalandığını hissettiklerini dile getirmektedirler. Cinsel istismar çocuk ve gencin hem yakın hem de uzak gelecekteki ruhsal ve sosyal uyumunu etkileyen çok önemli bir sorundur. Bu yüzden, öncelikle bu konuda gerekli önlemler hem ebeveynler hem de okul tarafından alınmalıdır.

Eğer cinsel istismara uğramış bir çocuk tespit edilirse de, ki burada özellikle de okul Psikolojik Danışmanlarına büyük görevler düşmektedir, burada yapması gereken şey, öncelikle çocuğun güvenliği ve psikolojik sağlığı için gerekli önlemleri alınmalı ve daha sonra öncelikle okul idaresi olmak üzere gerekli adli ve idari makamlara başvurulmalıdır.